ÇEVRE Bilimci Doçent Dr. Emrah Akyüz, Karadeniz’de son dönemde daha fazla görülmeye başlayan sel olaylarını değerlendirdi. İklim değişikliği nedeniyle Karadeniz Bölgesi’nde su taşkınlarının daha da şiddetleneceğini belirten Doçent Dr. Emrah Akyüz, dere yataklarının imara tamamen kapatılmaması durumunda sel felaketinden kaynaklanan ölümcül vakaların daha da artabileceği uyarısında bulunarak şu açıklamalarda bulundu;
“Küresel Isınma Sel Felaketinin Ana Nedeni.”
Sel felaketi Türkiye’de sıklıkla görülmektedir. Özellikle Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde ilkbahar ve yaz mevsimlerinde su taşkınları daha sık yaşanmaya başladı. Bunun başlıca sebebi ise iklim değişikliği. Sanayi Devrimi sonrası sera gazlarının salınımının artması küresel ısınmayı tetiklemektedir. Son 200 yıl içerisinde yeryüzü ortalama sıcaklığı yaklaşık olarak 2 derece arttı. Dünya nüfusunun artması ile sera gazlarının salınımı da artmakta ve bu durum yeryüzünün daha fazla ısınmasına neden olmaktadır. Küresel ısınma beraberinde iklimlerin kısa süre içerisinde düzensiz bir şekilde değişmesine neden olmaktadır. İklim değişikliği adı verilen bu çevre olayı kimi bölgelerde kuraklığa ve orman yangınlarına kimi bölgelerde ise su taşkınları gibi felaketlerin oluşmasına neden olmaktadır.
“İklim Değişikliği Sel Riskini Arttırıyor.”
Küresel ısınmanın etkileri bölgeden bölgeye farklılık gösterebilmektedir. Bu farklılığın nedeni bölgenin coğrafi yapısı ve iklim koşulları ile ilgilidir. Küresel ısınma nedeniyle suyun daha fazla buharlaşması ve bulutların çoğalması, daha fazla yağmurun yağmasına neden olmaktadır. Ani ve şiddetli yağmurlar ise su kaynaklarının taşması sonucunu doğurmaktadır. Bu nedenle iklim değişikliğinin neden olduğu sel felaketinden en fazla etkilenmesi muhtemel bölgeler deniz, nehir ve dere gibi su yataklarına sahip yerlerdir.
“Karadeniz, Türkiye’de Sel Felaketinden En Fazla Etkilenecek Bölge.”
Türkiye farklı iklim koşullarına ve coğrafi yapılara sahip olduğu için iklim değişikliğinin etkileri bölgeden bölgeye farklılık göstermektedir. Türkiye’de iklim değişikliğinin neden olduğu su taşkınlarından en fazla etkilenmesi muhtemel bölgelerden bir tanesi Karadeniz’dir. Bu bölgelerde sıcaklığın yükselmesine bağlı olarak özellikle kış aylarında yağışların %10 ila %40 arasında artması beklenmektedır. Artan yağışlar ise nehir ve derelerde su taşkınları, yani sel felaketi risnkini arttırmaktadır. İklim değişikliği nedeniyle yağış rejiminin düzensizleşmesi, bölgede ani sel ve heyelan riskini arttırmaktadır.
“İklim Değişikliğinin Neden Olduğu Sel Felaketini Önlemek Mümkün”
İklim değişikliğini bölgesel politikalar ile önlemek mümkün değildir. Küresel bir sorun olduğu için iklim değişikliği ile mücadelede küresel ölçekli politikların hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bu görev ise tüm dünya ülkelerine düşmektedir. Fakat iklim değişikliğinin olası etkilerini azaltmak mümkündür. İklim değişikliğinin neden olduğu sel felaketini önlemek veya etkilerini azaltabilmek atılması gereken adımlar şu şekilde sıralanabilir: (1) Dere yataklarının çevresine konut yapılması sonlandırılmalıdır, (2) Dere yataklarının çevresindeki konutlar başka yere taşınmalıdır, (3) Tarım arazilerine köklü ağaçlar ekilmelidir, (4) Dere yatakları daraltılmamalıdır, (5) Kentlerde yağmur suyu kanalları çoğaltılmalı ve bunların düzenli bakımı yapılmalıdır, (6) orman ve mera alanlarında tarım yapılması yasaklanmalıdır, (7) Su yataklarının denizlerle birleştiği kanallar düzenli olarak temiz tutulmalıdır.”